فرسنگ

چند وقت پیش یه نقشه خیلی بزرگ با اندازه A0 پرینت کردم و مثل عقده ای ها زدم به دیوار اتاق خوابم. یه دونه کوچیکش رو هم زدم به دیوار دفتر کارم. اونی که تو اتاق خوابمه رو از National Geographic گرفتم. توش روسیه از قاره آفریقا بزرگتره. اما گرینلند اندازه معقولی داره. رو این نقشه توی دفتر کارم روسیه همون اندازه قبلی رو داره ولی گرینلند نصف قاره آفریقاست. همش به این موضوع گیر می دادم که مگه اینها چقدر بزرگند؟ واقعیت اینه که روسیه تقریبا نصف آفریقاست و گرینلند یک پونزدهم!

اتفاقی به یه مقاله خیلی کوتاه و ساده برخوردم که همه چیز رو توضیح میداد. البته به زبان انگلیسیه. اصل مقاله رو می تونید اینجا ببینید. حیفم اومد شما هم در جریان نباشید به ویژه اونهایی که مثل من از نقشه و جغرافی خوششون میاد. براتون خیلی ساده به زبون خودم ترجمه اش کردم:

****

ما معمولا به دیدن نقشه هایی که Google Map یا شرکتهای دیگه می کشن عادت کردیم. (نقشه هایی که در پایین می بینید از Google Map گرفته شدن). احتمالا همیشه این سوال رو از خودتون داشتید که مگه این گرینلند چقدر بزرگه؟ اگه فقط شکل این سرزمین رو بگیریم و روی قاره آفریقا بندازیم، به این نتیجه می رسیم که گرینلند یه صحرای غولپیکر برفیه:

نقشه گرینلند بر روی قاره آفریقا

خوب آیا واقعا گرینلند انقدر بزرگه؟ مسئله اینه که زمین به شکل کره است، پس برای اینکه بتونیم اون رو روی صفحه نمایشگر کامپیوتر نشون بدیم، باید توش یه تغییراتی بدیم. (مگه اینکه شما مانیتور کروی داشته باشید)

برای نشون دادن یه تصویر کروی بر روی یه سطح صاف، راههای مختلفی وجود داره که هر کدوم مزایا و معایب خودشون رو دارن. Google Map از روش مسطح سازی مرکاتور (Mercator Projection) یا یه چیزی شبیه به اون استفاده می کنه. (تصور کنید که یه استوانه رو دور کره زمین طوری پیچیدید که در قسمت استوا با سطح کره در تماسه و دارید نقشه رو بُرش به بُرش روی استوانه می کشید)

این جور مسطح سازی ویژگی خوبی داره: کاملا منسجمه یعنی اینکه تمامی زاویه ها تو تصویر مسطح شده با حالت واقعی تطابق داره. ولی خوب این کار معایب خودش رو هم داره: هر چی از استوا دورتر بشیم، چیزها بزرگتر میشن.

این عیب خودش رو در مورد گرینلند به خوبی نشون میده چون در عرض های خیلی شمالی قرار گرفته. برای اینکه متوجه بشید که گرینلند چقدر بزرگه، اندازه واقعی اون روی قاره آفریقا نشون دادم:

اندازه واقعی گرینلند

خیلی جالب بود نه؟ همچین چیزی در مورد روسیه هم صادقه. باور می کنید که اندازه آفریقا تقریبا 2 برابر روسیه است (از نظر مساحت)؟ وقتی اندازه روسیه رو روی نقشه مسطح طوری کوچیک کنیم که به اندازه واقعی اون روی کره زمین نزدیک بشه و بعدش اون رو روی قاره آفریقا بندازیم، چنین چیزی رو می بینیم:

مقایسه اندازه روسیه و آفریقا

****

جهت آگاهی شما

مساحت قاره آفریقا: 30,221,532 کیلومتر مربع

مساحت روسیه: 17,075,400 کیلومتر مربع

مساحت گرینلند: 2,166,086 کیلومتر مربع (31 درصد بزرگتر از ایران)

امیدوارم به دردتون خورده باشه.